Tijdens mijn andere werk – naast procesmanagement geef ik trainingen, coaching en advies - ontmoet ik veel professionals met de overtuiging dat Actief Burgerschap, Welzijn overbodig zal gaan maken. In een training ‘Ondernemend Werken’ zei een Welzijnsprofessional laatst tegen mij:
‘De Overheid zet Actieve Burgers in binnen de Bewonersgestuurde Wijkontwikkeling (BGW) als goedkope Welzijnsvariant met de hoop dat de burger de wijk gaat ontwikkelen. Ze bezuinigen Welzijn weg en geven de opdracht als het ware aan de burger.’
Concurrentie
Deze uitspraak impliceert dat er een concurrentie strijd gaande is tussen Welzijn en Burgers. Laten we eens meegaan in deze gedachte.
“Concurrentie is een proces waarbij individuen elkaar in hun bestaan nadelig beïnvloeden als gevolg van een gemeenschappelijk beperkende factor. Daarbij zullen de individuen naar mogelijkheden zoeken om iemand die hetzelfde produceert, te ‘verslaan’.
De gemeenschappelijk beperkende factor is in dit geval geld. De Overheid en de Woningbouw moeten bezuinigen dus zoeken zij een goedkope manier om te werken aan sociale maatschappelijke en economische wijkontwikkeling. Actieve Burgers doen het gratis dus geeft de Overheid en de Woningbouw de opdracht aan de Burgers en zal Welzijn weg worden beconcurreerd.
Uit de mode!
Concurrentie raakt uit de mode. Gelukkig maar want concurrentie denken, zorgt ervoor dat onze aandacht wordt afgeleid van het daadwerkelijke inhoudelijke doel. Het doel is en blijft het werken aan een sterke sociale, maatschappelijke en economische ontwikkeling van een wijk. Maar al te vaak merk ik dat het doel verschuift naar ’het in stand houden van de eigen organisatie’.
Ik ben een ondernemer en ik snap dat je de doelen van je eigen onderneming goed scherp moet hebben en dat je daar gericht aan moet werken. Maar niet ten koste van het inhoudelijke doel van je opdracht, niet ten koste van een positieve wijkontwikkeling.
Een puzzel voor de volwassen mens
Het gaat zelfs een stap verder. Als we daadwerkelijk als gelijkwaardige partners om tafel gaan dan kan het werken aan de wijkontwikkeling en het belang van de eigen onderneming hand in hand gaan. Maar daarvoor moeten wel alle partners de kaarten open op tafel leggen. De volgende vragen zijn dan het uitgangspunt:
1. Wat is het inhoudelijke doel
2. Wat kan iedere partner bieden
3. Wat komt iedere partner halen
Vervolgens is het een uitdagende puzzel om samen te werken aan het zo efficiënt en effectief mogelijk inzetten van al het aanbod zodat het inhoudelijke doel wordt behaald en tegelijkertijd iedere partner zijn voordeel kan halen.
De functie van Welzijn.
Als we de definitie van ‘concurrentie’ nog eens onder de loep nemen zien we dat er twee partijen nodig zijn die hetzelfde produceren of hetzelfde aanbod hebben. Dat brengt ons bij het aanbod van Welzijn.
Welzijn ‘oude stijl’ hield zich bezig met het ophalen van de vraag in de wijk en het bedenken en organiseren van activiteiten voor de doelgroepen. Als Welzijn zich hier op blijft richten dan kunnen we inderdaad spreken over het gegeven dat Welzijn en de Burgers hetzelfde aanbod genereren. Want binnen het proces van de BGW zijn dat exact de taken die de Burgers zelf uit voeren.
Welzijn Nieuwe Stijl kent dit probleem echter niet. Binnen Welzijn Nieuwe Stijl is de Welzijnsprofessional de bewonerscoach. Een coach die door te luisteren, samen te vatten en door te vragen de bewoners kan ondersteunen bij:
- Het in kaart brengen van de problemen en kansen in de wijk
- Het bedenken van bewonersinitiatieven die door kansen te benutten problemen tegen gaan
- Het creëren van een sterke wijkcommunity en eventueel een wijkcoöperatie
- Het verzelfstandigen en/of het professionaliseren van bewonersinitiatieven
Nobelprijs voor het Welzijn
Naast het concurrentie denken zijn er ook veel Welzijnsprofessionals die het ideële doel hebben zichzelf overbodig te maken. Binnen de wijkontwikkeling zou dit betekenen dat er door de inzet van Actieve Burgers geen werk meer is voor Welzijn omdat elke wijk in Nederland sociaal, maatschappelijk en economisch goed scoort.
Als dit daadwerkelijk waarheid wordt dan moeten we de Nobelprijs voor het Welzijn in leven roepen voor alle mannen en vrouwen die zich Welzijnsprofessional mochten noemen en werkeloos op de bank komen te zitten. Maar hoe graag ik die prijs ook zou willen overhandigen, de werkelijkheid is weerbarstig.
De inzet van Actieve Burgers kan de wijkontwikkeling op een hoger niveau brengen. De samenwerking van alle partners kan voor een synergie effect zorgen. Maar problemen binnen de wijkontwikkeling verdwijnen nooit geheel en Welzijn blijft altijd nodig. Die Nobelprijs voor het Welzijn kan ik dus voorlopig niet uitreiken.
Directe voordelen voor Welzijn
Burgers zijn dus geen concurrenten van Welzijn en de BGW is geen gevaar. Beter nog; er valt binnen het proces van de BGW veel te halen voor Welzijn. Hier op rij:
- In algemene zin; werk en dus financiën
- De samenwerking met bewoners en daardoor:
o Een bewonersnetwerk dat de vragen in de wijk opvangt
o Meer menskracht – zowel in het denken als in het doen -
o Een betere ingang om te werken aan de problemen achter de deur
- De samenwerking met Overheid en Woningbouw:
o Geen subsidie schrijven n.a.v. beleid maar het samen ontwikkelen van beleid waardoor er direct een passende opdracht uit kan voortkomen voor Welzijn
Informeer
Welzijn dient dus goed op de hoogte te zijn van het gegeven dat:
- De angst voor concurrentie niet nodig is
- Wat de specifieke taken van Welzijn zijn binnen de BGW per fase in het WEI-model
- Er voordelen zijn aan het gelijkwaardig partnerschap met Burgers, Overheid en Woningbouw.
Zoals Charles Darwin al schreef:
“It is the long history of humankind (and animal kind, too) those who learned to collaborate and improvise most effectively have prevailed.”
