donderdag 21 november 2013

CONFERENTIE VERTROUWEN IN DE STAD #3:
TIJD OM DOOR TE PAKKEN
do 28 november | 17.00 – 22.00 uur | Pakhuis de Zwijger | gratis entree
info & aanmelden via www.dezwijger.nl/vertrouwenindestad3

Meer weten over de BGW?
19.15 – 20.15 uur SUBSESSIES RONDE 1

EXPO (1e etage)
‘Samen Krachtig, Plan van Gool’: Hoe bewoners de wijk én zichzelf ontwikkelen! Er zijn in Amsterdam drie pilots waar wordt toegewerkt naar bewonersgestuurde wijkontwikkeling. Eén daarvan is in de buurt Plan van Gool in Noord, die bij veel mensen bekend staat als een buurt met weinig sociaal kapitaal. Nu is dat snel aan het veranderen. Een grote groep zeer diverse bewoners bouwen er samen aan een succesvol buurtcollectief met eigen bedrijven en mooie buurtinitiatieven. In deze sessie vertellen bewoners en professionals hoe dat in zijn werk gaat. Mensen uit de twee andere pilotgebieden maken het verhaal compleet. Met oa. Aura de Klyn (procesmanager pilot Plan van Gool) en diverse bewoners. Moderatie door Jacqueline van Loon.

Met natuurlijk tijd om eens live te praten!

vrijdag 8 november 2013

Ontwikkelfase

Stand van Zaken
Bewoners gaan sneller dan de wind en de ontwikkelingen in Plan Van Gool zijn nauwelijks bij te houden. Na de ontstaansfase (zie WEI-model) waren er elf bewonersinitiatieven geformuleerd. Bewoners met ideeën om de eigen wijk te verbeteren op sociaal maatschappelijk en economisch gebied. De bewoners presenteerde zich op een feestelijke manier aan de wijk en spontaan stonden er nog meer initiatieven op. De eindstand kwam te staan op negen bewonersinitiatieven die zich verder willen ontwikkelen tot rendabel buurtbedrijf en acht bewonersinitiatieven die geen bedrijf willen worden maar op vrijwillige basis de wijk willen verbeteren.
De tijd was rijp voor de bewoners om van idee naar daadwerkelijke uitvoering te gaan. Met andere woorden we zijn aangekomen bij de Ontwikkelfase.

Het recept
De ontwikkelfase kent een aantal vaste ingrediënten:
- Leren door te doen
- Samen leren
- Leren van elkaar

Zoals Gavin Anderson ( founder van de Kwanda beweging) zo mooi zegt:
"Je leert geen auto rijden in een klaslokaal. Je leert auto rijden door daadwerkelijk auto te gaan rijden"

Het belangrijkste ingrediënt is dan ook dat de bewoners direct in de praktijk aan de slag gaan. Ze leren door te ervaren wat wel en wat niet werkt. Dit doen ze niet alleen, maar samen met alle bewoners die zich actief in willen zetten. Ze leren hierbij door de inzet van gezamenlijke trainingen, coaching en intervisie.

De spagaat van bewonersgestuurd werken - de participatiefase voorbij
Als procesmanager is het nu de taak om deze leeromgeving te creëren met het besef dat in de ontwikkelfase we niet meer spreken over participatie van bewoners. We beginnen nu te spreken over 'zelforganisatie'.

"Hierbij wordt er vanuit gegaan dat zelforganisatie een proces is waarbij in een chaotisch systeem structuren ontstaan door het toevoegen van een kracht. Met andere woorden gaan de burgers actief aan de slag met de eigen burgerinitiatieven waarbij er momenten van reflectie zijn georganiseerd en er kennis en vaardigheden worden toegevoegd door training en coaching. Praktisch gezien werken de burgers in deze fase het idee van burgerinitiatief uit tot een zelfstandig werkende organisatie."

In deze fase is het toegestaan kennis en vaardigheden toe te voegen maar is het van essentieel belang dat er daarnaast een chaotisch systeem ontstaat. Een chaotisch systeem waarin de bewoners deels 'het wiel zelf opnieuw gaan uitvinden'.
Hier begint voor de procesmanager het balanceren op een dunne lijn. Te veel chaos creëert onnodige vertraging. Vertraging leidt in deze fase tot stagnatie van de ontwikkelingen. Het toevoegen van te veel kennis en ervaring en het inrichten van een geheel gestructureerd vast programma neemt de benodigde 'leerruimte' weg. Die te nauwe benadering zorgt eveneens voor vertraging en stagnatie.
De weg ligt dus exact in het midden en vanuit dit standpunt is de taak van de professionals op dit moment het meest intensief.
Voor de procesmanager is het op dit punt de taak om de perfecte balans te vinden tussen chaos en structuur. Ook de medewerkers in het kernteam moeten alle zeilen bijzetten. Want die krijgen van de procesmanager niet de simpele opdracht om te 'organiseren voor'. Ze krijgen de opdracht kennis en ervaring toe te voegen op een coachende wijze waarbij de procesmanager steeds de koers van de ondersteuning veranderd naar gelang het nodig is voor het proces.



En dan lijkt het vanzelf te gaan......
De initiatieven groeien en de eerste output volgt. In Plan Van Gool begint het sociaal restaurant goed te lopen, naailessen starten, de gesprekken voor de eerste natuurspeelplaat worden gevoerd etc.
Resultaten op output niveau zijn zichtbaar. Dus in deze fase wordt de community die is ontstaan en alle initiatieven die daarbij worden ontwikkeld zichtbaar.
Op het zelfde moment moeten de professionals zichzelf meer en meer onzichtbaar maken. Dit is het moment dat het vaak mis gaat. Want het is voor vele professionals een wat onprettige taak zichzelf onzichtbaar te maken op het moment dat het werk het meest intensief is. Daarnaast is er op dit punt in het proces resultaat, resultaat dat bereikt is door, voor en met bewoners. Resultaat waarmee de professionele organisaties zichzelf kunnen promoten.

Maar het resultaat dient niet het promoten van de professionals. Het resultaat dient het promoten van de community en de bewoners die deze community beginnen te draaien. De uitdaging voor de professionals is de bewoners het podium te geven.
Begrijp me niet verkeerd. Natuurlijk mag iedere organisatie zichzelf promoten. Maar dus niet met de resultaten van de bewoners maar met de eigen corebusiness. Want laten we wel wezen...... het sociaal restaurant in Plan Van Gool is niet de output van bijv. mijn Buro maar van Patricia en Amal die daar wonen en verrukkelijk kunnen koken. Mijn output is de kennis en ervaring en de modellen die ik hier open source deel.

Hart onder de riem
Deze week sprak ik met de 'huismeester' van de woningbouwcorporatie Ymere In Plan Van Gool. Een geweldig man, Bertus van Amersfoort geheten. Hij werkt al jaren in de wijk en gaat tot mijn spijt volgend jaar met pensioen.
Ik legde hem het dilemma voor en hij zei: 'Als professional moet je trots zijn op de resultaten in de wijk. De resultaten zijn het applaus voor je werk.' Bertus heeft gelijk want iedere professional die op dit moment in het proces op het podium blijft staan en de resultaten die bereikt zijn door, voor en met de bewoners, gaat inzetten voor de promotie van zichzelf, ontneemt de community een mogelijkheid om zelf de resultaten naar buiten te brengen en het applaus te ontvangen.

Profs onder elkaar.....
Ik ben ontzettend trots op de bewoners van Plan Van Gool en ik hoop met heel mijn hart dat ik over een jaar totaal overbodig ben. En als ik aan het balanceren ben tussen chaos en structuur zodat ik mijn medewerkers de juiste input kan geven dan denk ik aan de mooie woorden van Andre Gide:

Een toestand van evenwicht is alleen aantrekkelijk als men op het koord balanceert; als men op de grond zit, is er niets wonderbaarlijks aan.