Beste mensen,
Mijn blog is verplaatst naar de website: www.wisenederland.com.
WISE is het nieuwe procesmodel dat ik ontwikkel vanuit mijn Buro DeKlyn.
WISE sluit naadloos aan op WEI en voor de trouwe lezer een mooie vervolg stap.
Dus volg het op:
http://www.wisenederland.com/
https://twitter.com/wise_nederland
https://www.facebook.com/wisenederland
Groet Aura de Klyn
Bewonersgestuurde Wijkontwikkeling
vrijdag 21 februari 2014
donderdag 21 november 2013
CONFERENTIE VERTROUWEN IN DE STAD #3:
TIJD OM DOOR TE PAKKEN
do 28 november | 17.00 – 22.00 uur | Pakhuis de Zwijger | gratis entree
info & aanmelden via www.dezwijger.nl/vertrouwenindestad3
Meer weten over de BGW?
19.15 – 20.15 uur SUBSESSIES RONDE 1
EXPO (1e etage)
‘Samen Krachtig, Plan van Gool’: Hoe bewoners de wijk én zichzelf ontwikkelen! Er zijn in Amsterdam drie pilots waar wordt toegewerkt naar bewonersgestuurde wijkontwikkeling. Eén daarvan is in de buurt Plan van Gool in Noord, die bij veel mensen bekend staat als een buurt met weinig sociaal kapitaal. Nu is dat snel aan het veranderen. Een grote groep zeer diverse bewoners bouwen er samen aan een succesvol buurtcollectief met eigen bedrijven en mooie buurtinitiatieven. In deze sessie vertellen bewoners en professionals hoe dat in zijn werk gaat. Mensen uit de twee andere pilotgebieden maken het verhaal compleet. Met oa. Aura de Klyn (procesmanager pilot Plan van Gool) en diverse bewoners. Moderatie door Jacqueline van Loon.
Met natuurlijk tijd om eens live te praten!
TIJD OM DOOR TE PAKKEN
do 28 november | 17.00 – 22.00 uur | Pakhuis de Zwijger | gratis entree
info & aanmelden via www.dezwijger.nl/vertrouwenindestad3
Meer weten over de BGW?
19.15 – 20.15 uur SUBSESSIES RONDE 1
EXPO (1e etage)
‘Samen Krachtig, Plan van Gool’: Hoe bewoners de wijk én zichzelf ontwikkelen! Er zijn in Amsterdam drie pilots waar wordt toegewerkt naar bewonersgestuurde wijkontwikkeling. Eén daarvan is in de buurt Plan van Gool in Noord, die bij veel mensen bekend staat als een buurt met weinig sociaal kapitaal. Nu is dat snel aan het veranderen. Een grote groep zeer diverse bewoners bouwen er samen aan een succesvol buurtcollectief met eigen bedrijven en mooie buurtinitiatieven. In deze sessie vertellen bewoners en professionals hoe dat in zijn werk gaat. Mensen uit de twee andere pilotgebieden maken het verhaal compleet. Met oa. Aura de Klyn (procesmanager pilot Plan van Gool) en diverse bewoners. Moderatie door Jacqueline van Loon.
Met natuurlijk tijd om eens live te praten!
vrijdag 8 november 2013
Ontwikkelfase
Stand van Zaken
Bewoners gaan sneller dan de wind en de ontwikkelingen in Plan Van Gool zijn nauwelijks bij te houden. Na de ontstaansfase (zie WEI-model) waren er elf bewonersinitiatieven geformuleerd. Bewoners met ideeën om de eigen wijk te verbeteren op sociaal maatschappelijk en economisch gebied. De bewoners presenteerde zich op een feestelijke manier aan de wijk en spontaan stonden er nog meer initiatieven op. De eindstand kwam te staan op negen bewonersinitiatieven die zich verder willen ontwikkelen tot rendabel buurtbedrijf en acht bewonersinitiatieven die geen bedrijf willen worden maar op vrijwillige basis de wijk willen verbeteren.
De tijd was rijp voor de bewoners om van idee naar daadwerkelijke uitvoering te gaan. Met andere woorden we zijn aangekomen bij de Ontwikkelfase.
Het recept
De ontwikkelfase kent een aantal vaste ingrediënten:
- Leren door te doen
- Samen leren
- Leren van elkaar
Zoals Gavin Anderson ( founder van de Kwanda beweging) zo mooi zegt:
"Je leert geen auto rijden in een klaslokaal. Je leert auto rijden door daadwerkelijk auto te gaan rijden"
Het belangrijkste ingrediënt is dan ook dat de bewoners direct in de praktijk aan de slag gaan. Ze leren door te ervaren wat wel en wat niet werkt. Dit doen ze niet alleen, maar samen met alle bewoners die zich actief in willen zetten. Ze leren hierbij door de inzet van gezamenlijke trainingen, coaching en intervisie.
De spagaat van bewonersgestuurd werken - de participatiefase voorbij
Als procesmanager is het nu de taak om deze leeromgeving te creëren met het besef dat in de ontwikkelfase we niet meer spreken over participatie van bewoners. We beginnen nu te spreken over 'zelforganisatie'.
"Hierbij wordt er vanuit gegaan dat zelforganisatie een proces is waarbij in een chaotisch systeem structuren ontstaan door het toevoegen van een kracht. Met andere woorden gaan de burgers actief aan de slag met de eigen burgerinitiatieven waarbij er momenten van reflectie zijn georganiseerd en er kennis en vaardigheden worden toegevoegd door training en coaching. Praktisch gezien werken de burgers in deze fase het idee van burgerinitiatief uit tot een zelfstandig werkende organisatie."
In deze fase is het toegestaan kennis en vaardigheden toe te voegen maar is het van essentieel belang dat er daarnaast een chaotisch systeem ontstaat. Een chaotisch systeem waarin de bewoners deels 'het wiel zelf opnieuw gaan uitvinden'.
Hier begint voor de procesmanager het balanceren op een dunne lijn. Te veel chaos creëert onnodige vertraging. Vertraging leidt in deze fase tot stagnatie van de ontwikkelingen. Het toevoegen van te veel kennis en ervaring en het inrichten van een geheel gestructureerd vast programma neemt de benodigde 'leerruimte' weg. Die te nauwe benadering zorgt eveneens voor vertraging en stagnatie.
De weg ligt dus exact in het midden en vanuit dit standpunt is de taak van de professionals op dit moment het meest intensief.
Voor de procesmanager is het op dit punt de taak om de perfecte balans te vinden tussen chaos en structuur. Ook de medewerkers in het kernteam moeten alle zeilen bijzetten. Want die krijgen van de procesmanager niet de simpele opdracht om te 'organiseren voor'. Ze krijgen de opdracht kennis en ervaring toe te voegen op een coachende wijze waarbij de procesmanager steeds de koers van de ondersteuning veranderd naar gelang het nodig is voor het proces.
En dan lijkt het vanzelf te gaan......
De initiatieven groeien en de eerste output volgt. In Plan Van Gool begint het sociaal restaurant goed te lopen, naailessen starten, de gesprekken voor de eerste natuurspeelplaat worden gevoerd etc.
Resultaten op output niveau zijn zichtbaar. Dus in deze fase wordt de community die is ontstaan en alle initiatieven die daarbij worden ontwikkeld zichtbaar.
Op het zelfde moment moeten de professionals zichzelf meer en meer onzichtbaar maken. Dit is het moment dat het vaak mis gaat. Want het is voor vele professionals een wat onprettige taak zichzelf onzichtbaar te maken op het moment dat het werk het meest intensief is. Daarnaast is er op dit punt in het proces resultaat, resultaat dat bereikt is door, voor en met bewoners. Resultaat waarmee de professionele organisaties zichzelf kunnen promoten.
Maar het resultaat dient niet het promoten van de professionals. Het resultaat dient het promoten van de community en de bewoners die deze community beginnen te draaien. De uitdaging voor de professionals is de bewoners het podium te geven.
Begrijp me niet verkeerd. Natuurlijk mag iedere organisatie zichzelf promoten. Maar dus niet met de resultaten van de bewoners maar met de eigen corebusiness. Want laten we wel wezen...... het sociaal restaurant in Plan Van Gool is niet de output van bijv. mijn Buro maar van Patricia en Amal die daar wonen en verrukkelijk kunnen koken. Mijn output is de kennis en ervaring en de modellen die ik hier open source deel.
Hart onder de riem
Deze week sprak ik met de 'huismeester' van de woningbouwcorporatie Ymere In Plan Van Gool. Een geweldig man, Bertus van Amersfoort geheten. Hij werkt al jaren in de wijk en gaat tot mijn spijt volgend jaar met pensioen.
Ik legde hem het dilemma voor en hij zei: 'Als professional moet je trots zijn op de resultaten in de wijk. De resultaten zijn het applaus voor je werk.' Bertus heeft gelijk want iedere professional die op dit moment in het proces op het podium blijft staan en de resultaten die bereikt zijn door, voor en met de bewoners, gaat inzetten voor de promotie van zichzelf, ontneemt de community een mogelijkheid om zelf de resultaten naar buiten te brengen en het applaus te ontvangen.
Profs onder elkaar.....
Ik ben ontzettend trots op de bewoners van Plan Van Gool en ik hoop met heel mijn hart dat ik over een jaar totaal overbodig ben. En als ik aan het balanceren ben tussen chaos en structuur zodat ik mijn medewerkers de juiste input kan geven dan denk ik aan de mooie woorden van Andre Gide:
Een toestand van evenwicht is alleen aantrekkelijk als men op het koord balanceert; als men op de grond zit, is er niets wonderbaarlijks aan.
Bewoners gaan sneller dan de wind en de ontwikkelingen in Plan Van Gool zijn nauwelijks bij te houden. Na de ontstaansfase (zie WEI-model) waren er elf bewonersinitiatieven geformuleerd. Bewoners met ideeën om de eigen wijk te verbeteren op sociaal maatschappelijk en economisch gebied. De bewoners presenteerde zich op een feestelijke manier aan de wijk en spontaan stonden er nog meer initiatieven op. De eindstand kwam te staan op negen bewonersinitiatieven die zich verder willen ontwikkelen tot rendabel buurtbedrijf en acht bewonersinitiatieven die geen bedrijf willen worden maar op vrijwillige basis de wijk willen verbeteren.
De tijd was rijp voor de bewoners om van idee naar daadwerkelijke uitvoering te gaan. Met andere woorden we zijn aangekomen bij de Ontwikkelfase.
Het recept
De ontwikkelfase kent een aantal vaste ingrediënten:
- Leren door te doen
- Samen leren
- Leren van elkaar
Zoals Gavin Anderson ( founder van de Kwanda beweging) zo mooi zegt:
"Je leert geen auto rijden in een klaslokaal. Je leert auto rijden door daadwerkelijk auto te gaan rijden"
Het belangrijkste ingrediënt is dan ook dat de bewoners direct in de praktijk aan de slag gaan. Ze leren door te ervaren wat wel en wat niet werkt. Dit doen ze niet alleen, maar samen met alle bewoners die zich actief in willen zetten. Ze leren hierbij door de inzet van gezamenlijke trainingen, coaching en intervisie.
De spagaat van bewonersgestuurd werken - de participatiefase voorbij
Als procesmanager is het nu de taak om deze leeromgeving te creëren met het besef dat in de ontwikkelfase we niet meer spreken over participatie van bewoners. We beginnen nu te spreken over 'zelforganisatie'.
"Hierbij wordt er vanuit gegaan dat zelforganisatie een proces is waarbij in een chaotisch systeem structuren ontstaan door het toevoegen van een kracht. Met andere woorden gaan de burgers actief aan de slag met de eigen burgerinitiatieven waarbij er momenten van reflectie zijn georganiseerd en er kennis en vaardigheden worden toegevoegd door training en coaching. Praktisch gezien werken de burgers in deze fase het idee van burgerinitiatief uit tot een zelfstandig werkende organisatie."
In deze fase is het toegestaan kennis en vaardigheden toe te voegen maar is het van essentieel belang dat er daarnaast een chaotisch systeem ontstaat. Een chaotisch systeem waarin de bewoners deels 'het wiel zelf opnieuw gaan uitvinden'.
Hier begint voor de procesmanager het balanceren op een dunne lijn. Te veel chaos creëert onnodige vertraging. Vertraging leidt in deze fase tot stagnatie van de ontwikkelingen. Het toevoegen van te veel kennis en ervaring en het inrichten van een geheel gestructureerd vast programma neemt de benodigde 'leerruimte' weg. Die te nauwe benadering zorgt eveneens voor vertraging en stagnatie.
De weg ligt dus exact in het midden en vanuit dit standpunt is de taak van de professionals op dit moment het meest intensief.
Voor de procesmanager is het op dit punt de taak om de perfecte balans te vinden tussen chaos en structuur. Ook de medewerkers in het kernteam moeten alle zeilen bijzetten. Want die krijgen van de procesmanager niet de simpele opdracht om te 'organiseren voor'. Ze krijgen de opdracht kennis en ervaring toe te voegen op een coachende wijze waarbij de procesmanager steeds de koers van de ondersteuning veranderd naar gelang het nodig is voor het proces.
En dan lijkt het vanzelf te gaan......
De initiatieven groeien en de eerste output volgt. In Plan Van Gool begint het sociaal restaurant goed te lopen, naailessen starten, de gesprekken voor de eerste natuurspeelplaat worden gevoerd etc.
Resultaten op output niveau zijn zichtbaar. Dus in deze fase wordt de community die is ontstaan en alle initiatieven die daarbij worden ontwikkeld zichtbaar.
Op het zelfde moment moeten de professionals zichzelf meer en meer onzichtbaar maken. Dit is het moment dat het vaak mis gaat. Want het is voor vele professionals een wat onprettige taak zichzelf onzichtbaar te maken op het moment dat het werk het meest intensief is. Daarnaast is er op dit punt in het proces resultaat, resultaat dat bereikt is door, voor en met bewoners. Resultaat waarmee de professionele organisaties zichzelf kunnen promoten.
Maar het resultaat dient niet het promoten van de professionals. Het resultaat dient het promoten van de community en de bewoners die deze community beginnen te draaien. De uitdaging voor de professionals is de bewoners het podium te geven.
Begrijp me niet verkeerd. Natuurlijk mag iedere organisatie zichzelf promoten. Maar dus niet met de resultaten van de bewoners maar met de eigen corebusiness. Want laten we wel wezen...... het sociaal restaurant in Plan Van Gool is niet de output van bijv. mijn Buro maar van Patricia en Amal die daar wonen en verrukkelijk kunnen koken. Mijn output is de kennis en ervaring en de modellen die ik hier open source deel.
Hart onder de riem
Deze week sprak ik met de 'huismeester' van de woningbouwcorporatie Ymere In Plan Van Gool. Een geweldig man, Bertus van Amersfoort geheten. Hij werkt al jaren in de wijk en gaat tot mijn spijt volgend jaar met pensioen.
Ik legde hem het dilemma voor en hij zei: 'Als professional moet je trots zijn op de resultaten in de wijk. De resultaten zijn het applaus voor je werk.' Bertus heeft gelijk want iedere professional die op dit moment in het proces op het podium blijft staan en de resultaten die bereikt zijn door, voor en met de bewoners, gaat inzetten voor de promotie van zichzelf, ontneemt de community een mogelijkheid om zelf de resultaten naar buiten te brengen en het applaus te ontvangen.
Profs onder elkaar.....
Ik ben ontzettend trots op de bewoners van Plan Van Gool en ik hoop met heel mijn hart dat ik over een jaar totaal overbodig ben. En als ik aan het balanceren ben tussen chaos en structuur zodat ik mijn medewerkers de juiste input kan geven dan denk ik aan de mooie woorden van Andre Gide:
Een toestand van evenwicht is alleen aantrekkelijk als men op het koord balanceert; als men op de grond zit, is er niets wonderbaarlijks aan.
vrijdag 11 oktober 2013
Tussenrapportage HVA
Hoe staat het met de BGW?
De tussenrapportage over de BGW van de Hogeschool van Amsterdam geeft inzicht!
Er worden drie pilots beschreven die worden uitgerold.
- West
- Noord
- Nieuw West
De pilot die in deze blog wordt beschreven is de pilot in Amsterdam Noord, in Plan Van Gool. Hier gebruik ik als procesmanager het WEI-model.
Uit het onafhankelijk onderzoek is gebleken dat het WEI-model een Best Practice is.
Meer weten? Lees dan hier het onderzoek.
Er worden drie pilots beschreven die worden uitgerold.
- West
- Noord
- Nieuw West
De pilot die in deze blog wordt beschreven is de pilot in Amsterdam Noord, in Plan Van Gool. Hier gebruik ik als procesmanager het WEI-model.
Uit het onafhankelijk onderzoek is gebleken dat het WEI-model een Best Practice is.
Meer weten? Lees dan hier het onderzoek.
maandag 2 september 2013
Procesmanagement
Afstand nemen
Ik ben er even uit geweest. Ik heb met de zomer gespeeld en afstand genomen. Ik had gezegd dat ik zou schrijven over mijn rol als procesmanager en de vakantie geeft een prachtige ingang. In deze blog geef ik aan wat na mijn inziens de belangrijkste taken zijn van een procesmanager binnen de Bewonersgestuurde Wijkontwikkeling (BGW). En zoals de titel al zegt, begint mijn werk met een juiste mate van afstand nemen zodat ik het proces zo objectief mogelijk kan observeren.
Proces - what's in a word
Procesmanagement, het woord zegt het al. Als procesmanager, manage ik processen. Het woord 'proces' komt van het latijnse 'processus' en betekent beweging. Een beweging die wordt gekenmerkt door opeenvolgende gebeurtenissen. In de BGW spreken we over een veranderingsproces. Dus spreken we over een beweging die verandering teweeg brengt. Als we dit vertalen naar de BGW dan is mijn rol als procesmanager om gebeurtenissen te manage die een positieve verandering te weeg brengen op sociaal maatschappelijk en economisch gebied.
Management - a word.... again
Maar hoe manage je 'de beweging'? Management komt wederom van het latijn (manu agere) en het betekent 'aan de hand leiden'. Je leidt als het ware het proces richting de gewenste verandering.
De gewenste verandering wordt in de BGW onderzocht en bepaalt door de bewoners, bottum up en community based. Door de uitkomsten van het participatief onderzoek te koppelen aan de eigen kracht (WI-scan) bepalen de bewoners als community hoe zij de gewenste verandering door middel van 'gebeurtenissen' in gang willen brengen. Dit betekent dus dat je als procesmanager deze 'gebeurtenissen' moet leiden.
Procesmanagement als constante beweging
Om het proces richting de gewenste verandering goed te kunnen leiden moet je:
- Afstand nemen en het proces observeren
- Vragen stellen, deze samen vatten en doorvragen
- Procesruimte creëren waarbinnen bewoners kunnen leren hoe ze de gewenste 'gebeurtenissen' werkelijkheid kunnen laten worden.
Hierbij is procesmanagement geen statische lijn van A naar Z met vastgestelde gebeurtenissen maar een constante beweging die het proces omvat.
De bergbeklimmer
Bekijk het als een dorpje aan de voet van de berg. Jij zit op de berg en overziet het dorp. Daar staat een man, elke dag weer, op dezelfde plek. Je daalt af en vraagt de man waarom hij daar elke dag staat. Hij antwoordt dat hij graag naar zijn beste vriend wil. Die vriend kan zijn eenzaamheid wegnemen. Je vraagt de man waarom hij dan niet zijn weg vervolgd en de man legt je uit dat hij de weg niet kent. Hij is bang om te verdwalen en dat is de reden dat hij elke keer de stap niet neemt om zijn vriend op te zoeken.
Dan beklim jij weer de berg en overziet het dorp. Je ziet de wandelpaden, de rivier die in het midden van het dorp loopt. Je ziet dat de brug kapot is en dat er in de verte vissers met bootjes op de rivier aan het vissen zijn.
De volgende dag daal je weer af naar de man en leert hem de wandelroute naar zijn vriend. Ook vertel je hem over de rivier. Je legt hem uit dat het een kleine rivier is en dat je er zo over heen kunt zwemmen.
Die middag zit je weer op je hoge plek op de berg en je ziet dat de man nog steeds niet op pad gaat. Jij daalt direct weer af en vraagt hem waarom hij niet direct vertrokken is.
De man verteld dat hij niet kan zwemmen. Je vraagt hoe hij over de rivier zou willen komen. De man verteld dat hij graag een boot bouwt maar geen idee heeft wie hem dat kan leren. Dan herinner jij, je de vissers in hun boten op de rivier. Je verteld de man over de vissers op de rivier. De vissers hebben boten dus zij moeten de man kunnen vertellen hoe zij aan een boot zijn gekomen.
De man gaat op pad en jij.... jij klimt de berg weer op om het dorp te overzien en de man te volgen op zijn pad.
Procesmanagement binnen de BGW
Dit is één man maar bedenk je nu dat er een grote groep bewoners is die een gezamenlijke weg uitstippelen in hun wijk. Een weg vol met obstakels zoals de rivier en een weg vol met kansen zoals de vissers. Plan Van Gool is zo'n wijk. Mijn rol als procesmanager is om afstand te nemen en te observeren. Vragen te stellen aan de bewoners over hetgeen ik observeer. Om vanuit de informatie die daaruit voort komt de bewoners een plek te bieden waar ze kunnen leren hoe ze de obstakels kunnen nemen en de kansen kunnen pakken. En deze beweging - berg op, berg af - wil ik blijven maken tot de bewoners laten zien dat zij in staat zijn:
- De obstakels te verwijderen
- De kansen te pakken
- En als dit niet lukt, er in ieder geval van te leren!
Dan is mij rol uitgespeeld en is er een lerende community ontstaan die via zelforganisatie het proces verder leidt.
Voor de kritische lezers die mijn blogs volgen:
Het WEI model is zoals ik al aangaf een leidraad net als de route van de ene kant naar de andere kant van het dorp. De man in het verhaal is uiteindelijk degene die bepaald welke route hij loopt en naar gelang de man dat wil, ontwikkelen de modellen mee.
Ik ben er even uit geweest. Ik heb met de zomer gespeeld en afstand genomen. Ik had gezegd dat ik zou schrijven over mijn rol als procesmanager en de vakantie geeft een prachtige ingang. In deze blog geef ik aan wat na mijn inziens de belangrijkste taken zijn van een procesmanager binnen de Bewonersgestuurde Wijkontwikkeling (BGW). En zoals de titel al zegt, begint mijn werk met een juiste mate van afstand nemen zodat ik het proces zo objectief mogelijk kan observeren.
Proces - what's in a word
Procesmanagement, het woord zegt het al. Als procesmanager, manage ik processen. Het woord 'proces' komt van het latijnse 'processus' en betekent beweging. Een beweging die wordt gekenmerkt door opeenvolgende gebeurtenissen. In de BGW spreken we over een veranderingsproces. Dus spreken we over een beweging die verandering teweeg brengt. Als we dit vertalen naar de BGW dan is mijn rol als procesmanager om gebeurtenissen te manage die een positieve verandering te weeg brengen op sociaal maatschappelijk en economisch gebied.
Management - a word.... again
Maar hoe manage je 'de beweging'? Management komt wederom van het latijn (manu agere) en het betekent 'aan de hand leiden'. Je leidt als het ware het proces richting de gewenste verandering.
De gewenste verandering wordt in de BGW onderzocht en bepaalt door de bewoners, bottum up en community based. Door de uitkomsten van het participatief onderzoek te koppelen aan de eigen kracht (WI-scan) bepalen de bewoners als community hoe zij de gewenste verandering door middel van 'gebeurtenissen' in gang willen brengen. Dit betekent dus dat je als procesmanager deze 'gebeurtenissen' moet leiden.
Procesmanagement als constante beweging
Om het proces richting de gewenste verandering goed te kunnen leiden moet je:
- Afstand nemen en het proces observeren
- Vragen stellen, deze samen vatten en doorvragen
- Procesruimte creëren waarbinnen bewoners kunnen leren hoe ze de gewenste 'gebeurtenissen' werkelijkheid kunnen laten worden.
Hierbij is procesmanagement geen statische lijn van A naar Z met vastgestelde gebeurtenissen maar een constante beweging die het proces omvat.
De bergbeklimmer
Bekijk het als een dorpje aan de voet van de berg. Jij zit op de berg en overziet het dorp. Daar staat een man, elke dag weer, op dezelfde plek. Je daalt af en vraagt de man waarom hij daar elke dag staat. Hij antwoordt dat hij graag naar zijn beste vriend wil. Die vriend kan zijn eenzaamheid wegnemen. Je vraagt de man waarom hij dan niet zijn weg vervolgd en de man legt je uit dat hij de weg niet kent. Hij is bang om te verdwalen en dat is de reden dat hij elke keer de stap niet neemt om zijn vriend op te zoeken.
Dan beklim jij weer de berg en overziet het dorp. Je ziet de wandelpaden, de rivier die in het midden van het dorp loopt. Je ziet dat de brug kapot is en dat er in de verte vissers met bootjes op de rivier aan het vissen zijn.
De volgende dag daal je weer af naar de man en leert hem de wandelroute naar zijn vriend. Ook vertel je hem over de rivier. Je legt hem uit dat het een kleine rivier is en dat je er zo over heen kunt zwemmen.
Die middag zit je weer op je hoge plek op de berg en je ziet dat de man nog steeds niet op pad gaat. Jij daalt direct weer af en vraagt hem waarom hij niet direct vertrokken is.
De man verteld dat hij niet kan zwemmen. Je vraagt hoe hij over de rivier zou willen komen. De man verteld dat hij graag een boot bouwt maar geen idee heeft wie hem dat kan leren. Dan herinner jij, je de vissers in hun boten op de rivier. Je verteld de man over de vissers op de rivier. De vissers hebben boten dus zij moeten de man kunnen vertellen hoe zij aan een boot zijn gekomen.
De man gaat op pad en jij.... jij klimt de berg weer op om het dorp te overzien en de man te volgen op zijn pad.
Procesmanagement binnen de BGW
Dit is één man maar bedenk je nu dat er een grote groep bewoners is die een gezamenlijke weg uitstippelen in hun wijk. Een weg vol met obstakels zoals de rivier en een weg vol met kansen zoals de vissers. Plan Van Gool is zo'n wijk. Mijn rol als procesmanager is om afstand te nemen en te observeren. Vragen te stellen aan de bewoners over hetgeen ik observeer. Om vanuit de informatie die daaruit voort komt de bewoners een plek te bieden waar ze kunnen leren hoe ze de obstakels kunnen nemen en de kansen kunnen pakken. En deze beweging - berg op, berg af - wil ik blijven maken tot de bewoners laten zien dat zij in staat zijn:
- De obstakels te verwijderen
- De kansen te pakken
- En als dit niet lukt, er in ieder geval van te leren!
Dan is mij rol uitgespeeld en is er een lerende community ontstaan die via zelforganisatie het proces verder leidt.
Voor de kritische lezers die mijn blogs volgen:
Het WEI model is zoals ik al aangaf een leidraad net als de route van de ene kant naar de andere kant van het dorp. De man in het verhaal is uiteindelijk degene die bepaald welke route hij loopt en naar gelang de man dat wil, ontwikkelen de modellen mee.
donderdag 27 juni 2013
De Onstaansfase
Genoeg geïnformeerd - een moment van de waarheid
Bewonersgestuurde Wijkontwikkeling (BGW) zonder bewoners bestaat niet. BGW zonder Overheid, Welzijn, Woningbouw en Bedrijven is niet erg constructief. Iedereen is nu goed geïnformeerd wat rest is een moment van de waarheid.
- Zijn er genoeg burgers die vanuit intrinsieke motivatie het proces van de BGW willen instappen?
- Zijn de samenwerkende partijen bereid om de nieuwe samenwerkingsvorm met burger (organisaties) aan te gaan?
In Plan Van Gool in Amsterdam kregen we in april het JA-woord. Tijd dus voor de volgende fase.
Fase 2 - Ontstaansfase
In de Ontstaansfase ( zie WEI-model ) gaan burgers aan de slag om antwoorden te vinden voor de sociale maatschappelijke en economische knelpunten in de eigen wijk, antwoorden in de vorm van burgerinitiatieven. Daarnaast werken ze aan een sterke community waarin de burgerinitiatieven zijn ingebed.
De WI scan
Maar hoe ontwikkel je door, voor en met burgers, burgerinitiatieven die de wijk versterken?
Voor deze fase heb ik de WI scan (Wijk Initiatieven scan) ontwikkeld. De Wijk Initiatieven scan geeft handvatten om burgerinitiatieven te ontwikkelen die de sociale maatschappelijke en economische verbetering van de wijk nastreven. Alvorens een burgerinitiatief te initiëren wordt er door, voor en met bewoners participatief onderzoek gedaan naar:
- Sociale maatschappelijke en economische knelpunten in de wijk
- Sociale maatschappelijke en economische kansen in de wijk
- Talenten van de burgers
De onderzoeksresultaten dienen als uitgangspunt voor het opzetten van een burgerinitiatief. Het op te zetten burgerinitiatief werkt dus aan het oplossen van knelpunten in de wijk door het gebruik van de kansen in de wijk en de talenten van de bewoners in de wijk.
Een voorbeeld uit de praktijk
Bewoners deden vanuit de BGW onderzoek in Plan Van Gool. Zij merkte op dat er geen ontmoetingsplek aanwezig was. Bewoners gaan de wijk uit voor een hapje met een vriend of vriendin. Ook als die vriend de buurman is. Bewoners hebben aangegeven dat er behoefte is aan een ontmoetingsplek in de eigen leefomgeving en dat ze graag een hapje eten (en ook betalen) in de eigen wijk. Bij de onderzoeksgroep zat een kok en een groep vrouwen die heerlijk kunnen koken. Zij hebben de handen ineen geslagen en gaan nu bezig om een Sociaal Restaurant op te zetten midden in de eigen wijk.
Gebruikte methode in de BGW in Amsterdam
Voor het verrichten van participatief onderzoek kunnen verschillende methoden worden ingezet. Binnen de BGW in Amsterdam is ervoor gekozen om te werken met de methoden:
- Community mapping; d.m.v. participatief onderzoek worden de sociaal maatschappelijk knelpunten en kansen van de wijk visueel in kaart gebracht.
- Pluging the Leaks; d.m.v. participatief onderzoek worden de geldstromen in de wijk in kaart gebracht. Er wordt gekeken waar het geld de wijk uitstroomt en hoe dit voorkomen kan worden.
..... en dan is er de praktijk, weerbarstig en altijd anders dan het papier had bedacht.
In Plan Van Gool zijn de bovenstaande methoden gebruikt maar laten we zeggen dat er een aangepaste versie van deze methoden is ontwikkeld terwijl bewoners al bezig waren met het uitvoeren van het onderzoek. Het is en blijft een bewoners gestuurd bottom up proces in een unieke context.
Daarbij duikt er altijd wel een feit op om een theorie in de war te gooien. - Carlo Dossi -
Waarom Comunnity Based werken
Tijdens de Onstaansfase wordt er community based gewerkt. Er wordt samen gewerkt aan een gedeelde koers, een gedeelde visie. Iedere burger kan hierbij zijn eigen talent in zetten ongeacht wat hij in het dagelijkse leven voor een functie(s) vervult. De organisatiestructuur is horizontaal ingericht en is dynamisch. Binnen deze 'structuur' kan ieder community lid zelfstandig opereren en tegelijkertijd bij dragen aan de visie van de community als geheel. Het community based werken is een belangrijk uitgangspunt van de BGW aangezien het er voor zorgt dat er te allen tijde afstemming blijft plaats vinden binnen de community over:
- de diensten en producten die ontstaan
- de benodigde middelen
- de inzet van kennis en ervaring
De community werkt hierbij aan een co-creatie waarbinnen de leden van de community als gelijkwaardige partners werken aan een winwin situatie. Deze wijze van werken zorgt ervoor dat het aanwezige kapitaal zo constructief mogelijk wordt ingezet voor de community als geheel als ook voor de afzonderlijke leden van de community. Co-creatie verlangt echter wel vertrouwen, gelijkwaardigheid en wederkerigheid van de leden. Vanuit dit gegeven wordt er binnen de BGW gericht ingezet op samen werken, samen leren en het van elkaar leren in alle openheid.
Het resultaat in Plan Van Gool zijn 11 bewonersinitiatieven die goed op elkaar zijn afgestemd in community verband. Een Community die samen streeft naar een goede leefbaarheid, sociale cohesie en een sterke wijkeconomie.
Persoonlijke noot
28 maart 2013 informeerde ik de bewoners over de mogelijkheden van de BGW.
18 juni 2013 informeerde de bewoners mij, de ambtenaren van de gemeente en de medewerkers van de woningbouw over de burgerinitiatieven die zijn voortgekomen uit het onderzoek en de ambitie om die als community nu succesvol op te gaan zetten.
3 maanden later....... mag ik zwijgen en kijken naar de eigen kracht van de wijk. Dat ik mocht spreken was zilver en dat ik nu mag zwijgen is goud.
In de volgende blogs ga ik in op de verschillende functies van de samenwerkende partijen in de Ontstaansfase:
- Mijn rol als onafhankelijke procesmanager
- De functie van Welzijn
- De functie van de Overheid
- De functie van de Woningbouw
- De functie van Bedrijven
Bewonersgestuurde Wijkontwikkeling (BGW) zonder bewoners bestaat niet. BGW zonder Overheid, Welzijn, Woningbouw en Bedrijven is niet erg constructief. Iedereen is nu goed geïnformeerd wat rest is een moment van de waarheid.
- Zijn er genoeg burgers die vanuit intrinsieke motivatie het proces van de BGW willen instappen?
- Zijn de samenwerkende partijen bereid om de nieuwe samenwerkingsvorm met burger (organisaties) aan te gaan?
In Plan Van Gool in Amsterdam kregen we in april het JA-woord. Tijd dus voor de volgende fase.
Fase 2 - Ontstaansfase
In de Ontstaansfase ( zie WEI-model ) gaan burgers aan de slag om antwoorden te vinden voor de sociale maatschappelijke en economische knelpunten in de eigen wijk, antwoorden in de vorm van burgerinitiatieven. Daarnaast werken ze aan een sterke community waarin de burgerinitiatieven zijn ingebed.
De WI scan
Maar hoe ontwikkel je door, voor en met burgers, burgerinitiatieven die de wijk versterken?
Voor deze fase heb ik de WI scan (Wijk Initiatieven scan) ontwikkeld. De Wijk Initiatieven scan geeft handvatten om burgerinitiatieven te ontwikkelen die de sociale maatschappelijke en economische verbetering van de wijk nastreven. Alvorens een burgerinitiatief te initiëren wordt er door, voor en met bewoners participatief onderzoek gedaan naar:
- Sociale maatschappelijke en economische knelpunten in de wijk
- Sociale maatschappelijke en economische kansen in de wijk
- Talenten van de burgers
De onderzoeksresultaten dienen als uitgangspunt voor het opzetten van een burgerinitiatief. Het op te zetten burgerinitiatief werkt dus aan het oplossen van knelpunten in de wijk door het gebruik van de kansen in de wijk en de talenten van de bewoners in de wijk.
Een voorbeeld uit de praktijk
Bewoners deden vanuit de BGW onderzoek in Plan Van Gool. Zij merkte op dat er geen ontmoetingsplek aanwezig was. Bewoners gaan de wijk uit voor een hapje met een vriend of vriendin. Ook als die vriend de buurman is. Bewoners hebben aangegeven dat er behoefte is aan een ontmoetingsplek in de eigen leefomgeving en dat ze graag een hapje eten (en ook betalen) in de eigen wijk. Bij de onderzoeksgroep zat een kok en een groep vrouwen die heerlijk kunnen koken. Zij hebben de handen ineen geslagen en gaan nu bezig om een Sociaal Restaurant op te zetten midden in de eigen wijk.
Gebruikte methode in de BGW in Amsterdam
Voor het verrichten van participatief onderzoek kunnen verschillende methoden worden ingezet. Binnen de BGW in Amsterdam is ervoor gekozen om te werken met de methoden:
- Community mapping; d.m.v. participatief onderzoek worden de sociaal maatschappelijk knelpunten en kansen van de wijk visueel in kaart gebracht.
- Pluging the Leaks; d.m.v. participatief onderzoek worden de geldstromen in de wijk in kaart gebracht. Er wordt gekeken waar het geld de wijk uitstroomt en hoe dit voorkomen kan worden.
..... en dan is er de praktijk, weerbarstig en altijd anders dan het papier had bedacht.
In Plan Van Gool zijn de bovenstaande methoden gebruikt maar laten we zeggen dat er een aangepaste versie van deze methoden is ontwikkeld terwijl bewoners al bezig waren met het uitvoeren van het onderzoek. Het is en blijft een bewoners gestuurd bottom up proces in een unieke context.
Daarbij duikt er altijd wel een feit op om een theorie in de war te gooien. - Carlo Dossi -
Waarom Comunnity Based werken
Tijdens de Onstaansfase wordt er community based gewerkt. Er wordt samen gewerkt aan een gedeelde koers, een gedeelde visie. Iedere burger kan hierbij zijn eigen talent in zetten ongeacht wat hij in het dagelijkse leven voor een functie(s) vervult. De organisatiestructuur is horizontaal ingericht en is dynamisch. Binnen deze 'structuur' kan ieder community lid zelfstandig opereren en tegelijkertijd bij dragen aan de visie van de community als geheel. Het community based werken is een belangrijk uitgangspunt van de BGW aangezien het er voor zorgt dat er te allen tijde afstemming blijft plaats vinden binnen de community over:
- de diensten en producten die ontstaan
- de benodigde middelen
- de inzet van kennis en ervaring
De community werkt hierbij aan een co-creatie waarbinnen de leden van de community als gelijkwaardige partners werken aan een winwin situatie. Deze wijze van werken zorgt ervoor dat het aanwezige kapitaal zo constructief mogelijk wordt ingezet voor de community als geheel als ook voor de afzonderlijke leden van de community. Co-creatie verlangt echter wel vertrouwen, gelijkwaardigheid en wederkerigheid van de leden. Vanuit dit gegeven wordt er binnen de BGW gericht ingezet op samen werken, samen leren en het van elkaar leren in alle openheid.
Het resultaat in Plan Van Gool zijn 11 bewonersinitiatieven die goed op elkaar zijn afgestemd in community verband. Een Community die samen streeft naar een goede leefbaarheid, sociale cohesie en een sterke wijkeconomie.
Persoonlijke noot
28 maart 2013 informeerde ik de bewoners over de mogelijkheden van de BGW.
18 juni 2013 informeerde de bewoners mij, de ambtenaren van de gemeente en de medewerkers van de woningbouw over de burgerinitiatieven die zijn voortgekomen uit het onderzoek en de ambitie om die als community nu succesvol op te gaan zetten.
3 maanden later....... mag ik zwijgen en kijken naar de eigen kracht van de wijk. Dat ik mocht spreken was zilver en dat ik nu mag zwijgen is goud.
In de volgende blogs ga ik in op de verschillende functies van de samenwerkende partijen in de Ontstaansfase:
- Mijn rol als onafhankelijke procesmanager
- De functie van Welzijn
- De functie van de Overheid
- De functie van de Woningbouw
- De functie van Bedrijven
maandag 3 juni 2013
Informeren van de burgers
BGW, wolf in schaapskleren
Welzijn, zorg, hulpverlening en kunst en cultuur krijgen harde financiële klappen. Links en rechts vallen organisaties om. Is het de taak van de Actieve Burger om het werk vrijwillig op te pakken? Is de Bewonersgestuurde Wijkontwikkeling (BGW) geen wolf in schaapskleren die de burgers laat opdraaien voor de bezuinigingen?
Wie kent de wijk
Binnen de BGW wordt het beleid en de uitvoeringsprogramma's in de wijk gestuurd door de bewoners. De visie hierachter is dat de bewoners de eigen wijk beter kennen dan iemand van buitenaf. Simpelweg omdat ze er dag in dag uit wonen. Wonen betekent voor veel burgers meer dan huisvesting. Vaak is de wijk de plek waar men boodschappen doet, de kinderen naar school brengt, een wijntje drinkt op het terras of op een bankje in het park van de zon geniet. En op deze wijze doen de burgers ervaringen op in de eigen wijk en vergaren de burgers kennis over de eigen wijk. kennis en ervaring die uniek is. Die unieke informatie is het uitgangspunt van de BGW.
Wijkkaart van de gemeenschap
Door alle kennis en ervaringen te bundelen kunnen burgers een kaart van de wijk ontwikkelen waarin te lezen valt wat de problemen maar zeker ook de kansen van de wijk zijn op sociaal, maatschappelijk en economisch gebied. De wijkkaart dient vervolgens als vertrekstation voor de burgers waarna er wordt gewerkt aan oplossingen. Dit doen ze niet alleen maar samen met de overheid, de woningbouw, het welzijn, de bedrijven en alle andere belanghebbende in de wijk.
BGW als kans
Altruïsme is een prachtig gegeven en we gaan er vanuit dat er burgers zijn die vanuit altruïsme zich geheel vrijwillig inzetten voor de wijk. De BGW speelt echter niet zozeer in op altruïsme. Binnen het proces van de BGW wordt er ingespeeld op de vraag bij burgers naar:
- Een sterke lokale democratie
- Een sterke wijkeconomie
Lokale democratie
In Nederland kennen we een democratie waarin we volksvertegenwoordigers kiezen die regels en wetten maken. Voor veel burgers is deze regel- en wetgeving echter een abstract begrip. De 'ingewikkelde' inhoud van de wetten staat mijlenver van ze vandaan. Hoe de wetten worden vormgegeven door de politiek als ook het overheidsorgaan wordt vaak als on(be)grijpbaar ervaren.
Het wel en wee in de eigen wijk is echter een zaak die dicht bij de burger staat, het is de dagelijkse werkelijkheid waarin zij leven. Door het maken van de wijkkaart krijgen de burgers directe invloed op het bepalen van het beleid in de wijk. Door het samen ontwikkelen en uitvoeren van de sociale, maatschappelijke en economische programma's in de wijk krijgen de burgers invloed op en inzicht in de uitvoeringsprogramma's. Met andere woorden, worden de burgers eigenaar van het ontwikkelingsproces in de eigen wijk. De burgers krijgen hierdoor zeggenschap en macht. Weliswaar geen politieke macht maar wel macht om publieke taken te agenderen, uitvoeringsprogramma te ontwikkelen en zelf uit te voeren. Publieke taken die gericht zijn op een schone, veilige en sociale wijk.
Wijkeconomie
Wijkeconomie is de manier waarop inkomsten en uitgaven op wijkniveau functioneren. Hier spreken we over de productie, de consumptie en ook de distributie van de van diensten en producten in de wijk. In iedere wijk ligt een kans voor de wijkeconomie. Want in iedere wijk wonen burgers die talenten en ondernemende vermogens hebben. Binnen het proces van de BGW wordt deze potentie in kaart gebracht. Daarnaast wordt er op maat ondersteuning aangeboden aan burgers die de eigen talenten verder willen ontwikkelen richting het ondernemerschap. Dit betekent niet dat economie per definitie op wijkniveau aangepakt moet worden. Het betekent dat de economische potentie van een wijk in beeld wordt gebracht en benut voor een positieve ontwikkeling van de wijk. Dat vervolgens de wijkeconomie interacteert met de wereldeconomie is vanzelfsprekend.
Schapen in de meerderheid
In het proces van de BGW wordt er gewerkt aan een sterke sociale cohesie, leefbaarheid en wijkeconomie. Dat de integrale aanpak en de inzet van burgerkracht vaak betekent dat er bezuinigd kan worden is een extra winstpunt van de BGW. Maar het is niet het doel van de BGW. De BGW heeft voor alle belanghebbende partijen (overheid, welzijn, woningbouw, bedrijven en burgers) een voordeel. Maar in mijn optiek is de winst voor de burgers het grootst.
Het zorgt ervoor dat burgers weer macht krijgen over de ontwikkeling van de eigen wijk. Het zorgt ervoor dat er zowel voor individuele burgers als ook voor de wijk als geheel economische kansen worden gecreëerd.
Ik richt mijn aandacht niet op de boze wolf. Schapen zijn in de meerderheid en als er één schaap over de dam is, volgen er meer.
Informeer
Informeer de burgers over:
- de kansen voor de wijk
- de kansen voor de burger als individu
- de kansen van de lokale democratie
- de kansen van de wijkeconomie
Welzijn, zorg, hulpverlening en kunst en cultuur krijgen harde financiële klappen. Links en rechts vallen organisaties om. Is het de taak van de Actieve Burger om het werk vrijwillig op te pakken? Is de Bewonersgestuurde Wijkontwikkeling (BGW) geen wolf in schaapskleren die de burgers laat opdraaien voor de bezuinigingen?
Wie kent de wijk
Binnen de BGW wordt het beleid en de uitvoeringsprogramma's in de wijk gestuurd door de bewoners. De visie hierachter is dat de bewoners de eigen wijk beter kennen dan iemand van buitenaf. Simpelweg omdat ze er dag in dag uit wonen. Wonen betekent voor veel burgers meer dan huisvesting. Vaak is de wijk de plek waar men boodschappen doet, de kinderen naar school brengt, een wijntje drinkt op het terras of op een bankje in het park van de zon geniet. En op deze wijze doen de burgers ervaringen op in de eigen wijk en vergaren de burgers kennis over de eigen wijk. kennis en ervaring die uniek is. Die unieke informatie is het uitgangspunt van de BGW.
Wijkkaart van de gemeenschap
Door alle kennis en ervaringen te bundelen kunnen burgers een kaart van de wijk ontwikkelen waarin te lezen valt wat de problemen maar zeker ook de kansen van de wijk zijn op sociaal, maatschappelijk en economisch gebied. De wijkkaart dient vervolgens als vertrekstation voor de burgers waarna er wordt gewerkt aan oplossingen. Dit doen ze niet alleen maar samen met de overheid, de woningbouw, het welzijn, de bedrijven en alle andere belanghebbende in de wijk.
BGW als kans
Altruïsme is een prachtig gegeven en we gaan er vanuit dat er burgers zijn die vanuit altruïsme zich geheel vrijwillig inzetten voor de wijk. De BGW speelt echter niet zozeer in op altruïsme. Binnen het proces van de BGW wordt er ingespeeld op de vraag bij burgers naar:
- Een sterke lokale democratie
- Een sterke wijkeconomie
Lokale democratie
In Nederland kennen we een democratie waarin we volksvertegenwoordigers kiezen die regels en wetten maken. Voor veel burgers is deze regel- en wetgeving echter een abstract begrip. De 'ingewikkelde' inhoud van de wetten staat mijlenver van ze vandaan. Hoe de wetten worden vormgegeven door de politiek als ook het overheidsorgaan wordt vaak als on(be)grijpbaar ervaren.
Het wel en wee in de eigen wijk is echter een zaak die dicht bij de burger staat, het is de dagelijkse werkelijkheid waarin zij leven. Door het maken van de wijkkaart krijgen de burgers directe invloed op het bepalen van het beleid in de wijk. Door het samen ontwikkelen en uitvoeren van de sociale, maatschappelijke en economische programma's in de wijk krijgen de burgers invloed op en inzicht in de uitvoeringsprogramma's. Met andere woorden, worden de burgers eigenaar van het ontwikkelingsproces in de eigen wijk. De burgers krijgen hierdoor zeggenschap en macht. Weliswaar geen politieke macht maar wel macht om publieke taken te agenderen, uitvoeringsprogramma te ontwikkelen en zelf uit te voeren. Publieke taken die gericht zijn op een schone, veilige en sociale wijk.
Wijkeconomie
Wijkeconomie is de manier waarop inkomsten en uitgaven op wijkniveau functioneren. Hier spreken we over de productie, de consumptie en ook de distributie van de van diensten en producten in de wijk. In iedere wijk ligt een kans voor de wijkeconomie. Want in iedere wijk wonen burgers die talenten en ondernemende vermogens hebben. Binnen het proces van de BGW wordt deze potentie in kaart gebracht. Daarnaast wordt er op maat ondersteuning aangeboden aan burgers die de eigen talenten verder willen ontwikkelen richting het ondernemerschap. Dit betekent niet dat economie per definitie op wijkniveau aangepakt moet worden. Het betekent dat de economische potentie van een wijk in beeld wordt gebracht en benut voor een positieve ontwikkeling van de wijk. Dat vervolgens de wijkeconomie interacteert met de wereldeconomie is vanzelfsprekend.
In het proces van de BGW wordt er gewerkt aan een sterke sociale cohesie, leefbaarheid en wijkeconomie. Dat de integrale aanpak en de inzet van burgerkracht vaak betekent dat er bezuinigd kan worden is een extra winstpunt van de BGW. Maar het is niet het doel van de BGW. De BGW heeft voor alle belanghebbende partijen (overheid, welzijn, woningbouw, bedrijven en burgers) een voordeel. Maar in mijn optiek is de winst voor de burgers het grootst.
Het zorgt ervoor dat burgers weer macht krijgen over de ontwikkeling van de eigen wijk. Het zorgt ervoor dat er zowel voor individuele burgers als ook voor de wijk als geheel economische kansen worden gecreëerd.
Ik richt mijn aandacht niet op de boze wolf. Schapen zijn in de meerderheid en als er één schaap over de dam is, volgen er meer.
Informeer
Informeer de burgers over:
- de kansen voor de wijk
- de kansen voor de burger als individu
- de kansen van de lokale democratie
- de kansen van de wijkeconomie
Abonneren op:
Posts (Atom)